3 manieren om zelfreflectie in je leven toe te passen

het verbetert je werk, je liefdesleven en je mentale gezondheid. 

Hoe goed ken je jezelf eigenlijk? Je weet misschien wat je frustreert of wat je aan het lachen brengt, maar voel je ook echte harmonie met wat je drijft? Omdat verlangens en prioriteiten constant veranderen, loop je zonder regelmatige persoonlijke inventarisatie het risico op halve kracht te leven in plaats van je volledige potentieel te benutten. 
 
 “Met oprechte zelfreflectie ontstaat een helderder beeld van wie we werkelijk zijn. Onze gedragingen, patronen en eigenaardigheden komen scherper in zicht, net als onze sterke kanten en kwetsbaarheden. Zelfs blinde vlekken worden dan langzaam zichtbaar,” legt Jan P. de Jonge uit, psycholoog en oprichter van .   
“Zoals [auteur en Harvard docent] Cass Sunstein zegt, verlangen we allemaal naar geluk, een doel of betekenis en psychologische rijkdom. Zelfreflectie nodigt ons uit om opnieuw af te stemmen op onszelf. Wanneer we dit bewust en zorgvuldig doen, kan het leiden tot een hernieuwd gevoel van energie, creativiteit en waardering voor onze doelen en ambities. Het helpt ons met mildheid naar anderen te kijken en beschermt ons tegen valkuilen als hebzucht, ontevredenheid en verveling.  
 
Om te beginnen met zelfreflectie, moet je tijd vinden om even stil te staan. Je kunt niet opnieuw afstemmen wanneer je op de automatische piloot staat en je zenuwstelsel voortdurend alert is. Maak in plaats daarvan ruimte om de balans op te maken en eerlijk te kijken naar je eigen wensen en behoeften. Ben je afgestemd op wat je werkelijk nodig hebt, of houd je nog vast aan oude patronen en gewoontes die je niet langer dienen?  

3 reflectieroutines om te proberen:  

1. The Gibbs Reflective Cycle 

Als er een naam van iemand in een methodologie staat, weet je dat het wetenschappelijk verantwoord is. Deze methode werd in 1988 door Graham Gibbs ontwikkeld om een gestructureerde benadering van reflectie te bieden en wordt vandaag de dag nog steeds gebruikt. Het is eenvoudig te volgen en biedt zes stappen.     “Het is relevant omdat het helpt problemen op te lossen en het is ideaal voor mensen die van een proces houden”, zegt , holistische empowerment- en transformatiecoach. “De 6 stappen zijn als volgt… 
  1. Wat is er gebeurd? 
  2. Hoe voelde je je? 
  3. Wat ging er goed en wat niet? 
  4. Waarom is het gebeurd? 
  5. Wat heb je geleerd? 
  6. Wat zou je de volgende keer anders doen?   
Deze methode is ideaal voor wie zijn leiderschapskwaliteiten wil verbeteren of werksituaties wil analyseren vanwege het gestructureerde proces. Tegelijkertijd kan deze aanpak voor sommigen te strak omlijnd en tijdrovend aanvoelen, zeker voor wie meer waarde hecht aan een intuïtieve of vrije vorm van reflectie.  
 

2. The 3-2-1 Method 

De 3-2-1-methode is snel, effectief en ‘aanpasbaar’. De methode is eenvoudig toe te passen en kan een goed beginpunt zijn voor mensen die net beginnen met zelfreflectie.     Schrijf simpelweg even op... 
  • 3 dingen die je hebt geleerd 
  • 2 dingen die je opvielen of verrasten 
  • 1 vraag die je nog hebt 
 
“Het helpt je om niet te veel na te denken en als je het consequent doet, levert het echt resultaat op. Je kunt ook eens proberen om voor de komende week 3 overwinningen, 2 uitdagingen en 1 voornemen te bedenken, of 3 dingen waar je dankbaar voor bent, 2 dingen die je loslaat en 1 ding dat je toe wilt laten", stelt Jo voor.  
 

3. Niet-analytische benaderingen 

Als je een creatieve denker bent, heb je misschien een andere reflectieroutine nodig die meer holistisch of indirect is. Je kunt beginnen met het bijhouden van een dagboek. “Het kan zo vrij of gestructureerd zijn als je wilt. Houd een dagboek bij over je dag, denk na over een specifieke gebeurtenis of gebruik vragen, zoals: waar ben ik dankbaar voor? Met welke uitdagingen werd ik vandaag geconfronteerd? Wat was het leukste moment van mijn dag? Zorg ervoor dat je niet alleen maar een lijstje maakt. Neem ook de tijd om na te denken over de gedachten, gevoelens en motieven erachter en hoe ze aansluiten bij je waarden of relaties", adviseert onderzoekspsycholoog .  
 
Ben je geen fan van een dagboek bijhouden? Overweeg dan een spraakbericht, zegt Jo: Spraakberichten zijn ideaal voor neurodivergente denkers of mensen die het beste dingen verwerken door ze uit te spreken. EFT (tapping) is ook een favoriet van mij voor emotionele regulering, helderheid en ontlading. Zelfs dingen als waardelijsten of moodboards kunnen je helpen om uit te zoomen en het grotere geheel te zien.  
 
Mindfulness en meditatie zijn andere manieren voor zelfreflectie. Als je een beginpunt nodig hebt, volg dan onze gids. Of probeer eens een kaarsenmeditatie, waarbij je je concentreert op de flikkerende vlam om gefocust te blijven. Afhankelijk van wat je wilt aanpakken, kun je ook de hulp van iemand anders inschakelen. “Begrijpen hoe je je voelt kost tijd, energie en vergt moed als je een probleem of onderliggende dynamiek wilt aanpakken. Een vertrouwde vriend, coach, mentor of zelfs ouder kan soms nuttig zijn, omdat de inzichten en percepties van anderen ons vaak kunnen helpen om beter te begrijpen hoe we omgaan met en invloed uitoefenen op de mensen om ons heen en hoe ons gedrag en onze identiteit door hen worden waargenomen", zegt Jan.  
 

Wat zijn de voordelen? 

“We leven allemaal volgens gewoontes, waardoor we soms zowel de vreugde als het verdriet in ons leven nauwelijks nog opmerken. Zoals coach Julie Starr mooi verwoordt: wanneer je je emoties niet bewust verwerkt, bestaat de kans dat zij juist grip op jou krijgen,” waarschuwt Jan. Door je acties en reacties, gedachten en gevoelens te bestuderen, werk je in feite aan het verbeteren van je emotionele intelligentie, wat je in elk aspect van je leven voordelen oplevert. 
 
“Op de werkplek kan het helpen om te ontdekken wat je motiveert, hoe je met anderen samenwerkt en wat je mogelijk tegenhoudt”, legt dr. Emma uit. “In relaties verbetert het empathie en communicatie, omdat je door na te denken over hoe je woorden en daden anderen beïnvloeden, conflicten constructiever kunt aanpakken. Wat betreft geestelijke gezondheid hebben talrijke studies aangetoond dat positieve reflectie gepaard gaat met minder symptomen van depressie en angst, een verbeterd welzijn en een grotere tevredenheid met het leven (Carr et al. 2021).” 
 

Hoe vaak moet je aan zelfreflectie doen? 

Er is geen goed of fout antwoord in dit geval. Je kunt dagelijks, wekelijks of zelfs maandelijks aan zelfreflectie doen. Het laatste wat je wilt, is dat het aanvoelt als een enorme taak op je to-do-lijst, dus leg jezelf geen strakke tijdslimiet of frequentie op. Zodra je de voordelen begint te ervaren, zal het een grotere stimulans zijn om er een gewoonte van te maken. Uit een van de Harvard Business School bleek zelfs dat werkgevers die dagelijks aan zelfreflectie deden, 23% beter presteerden. 
 

Wat als je negatieve gevoelens ervaart? 

Het is nooit gemakkelijk om moeilijke gedachten en negatieve gevoelens of emoties onder ogen te zien, vooral wanneer dit gepaard gaat met gevoelens van schaamte, spijt of ongemak. Dit is waar je een ‘waarnemend perspectief’ moet innemen, zegt dr. Emma. “Stel je voor dat je een toeschouwer bent of dat je wat je meemaakt vanuit het perspectief van een derde persoon bekijkt. Dit helpt je om je emoties te verwerken en piekeren of overdenken te vermijden, wat het oplossen van problemen kan belemmeren.” 
 
“Reflectie gaat niet over perfectie, maar over aanwezigheid. Het is niet altijd mooi of netjes – soms is het rommelig, rauw of emotioneel, maar juist in die ruimte vindt echte groei plaats, dus begin klein en benader het met vriendelijkheid", zegt Jo. “Je reflecteert niet om jezelf te verbeteren; je reflecteert om jezelf te ontmoeten, want dat is waar alle verandering begint.” 
Becci Vallis

Becci Vallis

Becci Vallis is al 17 jaar health- en beauty editor en heeft geschreven voor magazines zoals Grazia, Stylist, Cosmopolitan en Red. Ze heeft een passie voor duurzaamheid en de manier waarop de industrie plasticvervuiling kan verminderen. Is ze niet met haar hond aan het wandelen of artikelen aan het schrijven, dan is ze waarschijnlijk aan het boksen, een yogales aan het doen of in de keuken een vegetarisch feestmaal aan het bereiden. Het dessert is een dagelijks ritueel dat ze nooit overslaat!